Đế air là gì? Lịch sử hình thành công nghệ Air của Nike

By vithanhlam | 06/09/2023

Cách đây 30 năm 1 cuộc cách mạng Sneaker đã xảy ra, các Sneaker Head, các tín đồ thời trang đều đổ xô săn lùng những đôi giày chứa những miếng đệm khí. Đó chính là câu chuyện của Nike Air Max. Có thể nói rằng công nghệ Air của Nike đã thực hiện hoá được ước mơ của những đứa trẻ với mong ước có thể chạy trên không khí. Hôm nay hãy cùng Jordan1.vn tìm hiểu về những chiếc đế Air nhé

lich-su-hinh-thanh-cong-nghe-air-cua-nike

NASA và nguồn gốc của Air

Có thể bạn chưa biết nhưng công nghệ và kĩ thuật để tạo ra đế Air được dựa trên kĩ thuật để tạo ra mũ bảo hiểm cho các nhà phi hành gia. Chiếc giày Air đầu tiên được ra mắt với công chúng là đôi Nike Air Tailwind vào năm 1978 để quảng bá giải chạy Honolulu Marathon. Đôi Nike Air Tailwind được trang bị công nhệ Air nằm ẩn sâu bên trong phần midsole của chiếc giày. Đây là công nghệ được phát triển bởi cựu kĩ sư NASA – Frand Rudy. Kĩ thuật để tạo ra phần đệm khí Air được lấy ý tưởng từ kĩ thuật Blow rubber molding (đúc cao su lỏng) trong hàng không. Rudy đã dựa trên kĩ thuật này để nén 1 lượng nhỏ không khí vào các túi khí PU (polyurethane) rồi đặt vào phần rỗng bên trong midsole. 

lich-su-hinh-thanh-cong-nghe-air-cua-nike

Frank Rudy đã ngay lập tức đăng kí bản quyền cũng như bảo hộ cho bằng sáng chế công nghệ Air ông phát minh ra năm đó. Frank Rudy tạo ra đế Air nhằm mục đích có thể thay thế đế EVA đang rất được ưa chuộng lúc bấy giờ. Đế EVA có khả năng đàn hồi rất tốt nhưng lại có 1 nhược điểm lớn là bị mài mòn sau 1 thời gian sử dụng, việc này làm ảnh hưởng đến hiệu năng cũng như tính thẩm mĩ của chiếc đế. Công nghệ đế Air mà Frank Rudy phát minh ra đã có thể giải quyết hoàn toàn vấn đề này khi các túi khí được nén và giấu kín trong chiếc đế. Thời gian đầu Nike Air Tailwind chỉ được tập trung phân phối cho các vận động viên chuyên nghiệp, tuy nhiên với sự quảng bá của Nike cũng như tính mới lạ cũng đã lọt vào mắt xanh của các SneakerHead. Tuy nhiên Nike đã dần nhận ra việc giấu miếng đệm Air trong đế giày cũng khiến người dùng hoang mang vì khó có thể kiểm chứng được đôi giày có thật sự có đệm Air như quảng cáo hay không. Sự kiện này đã dẫn đến quyết định đã làm thay đổi lịch sử – Visible Air.

Air Max 1 – Visible Air

lich-su-hinh-thanh-cong-nghe-air-cua-nike

Visible Air nghĩa là phần Air được khoe ra hoàn toàn ở phần đế. Việc phần Air được lộ diện hoàn toàn là công lao lớn của nhà thiết kế huyền thoại – Tinker Hatfield và giám đốc bộ phận cải tiến đệm khí – David Forland. Cả 2 người đều hướng đến 1 lý tưởng rằng mọi người đều phải thấy được phần đế Air. Ý tưởng trưng bày phần đế Air ra ngoài giúp người dùng hoàn toàn có thể cảm nhận trực tiếp độ bật nảy không những thế còn giúp người dùng nổi bật giữa đám đông. 

lich-su-ra-doi-cua-nhung-doi-giay-airmax

Sau vài năm nghiên cứu, nhà thiết kế Tinker Hatfield với sự giúp đỡ của David Forland cuối cùng cũng được ra mắt với công chúng trong BST ” The Air Pack”. Sự kiện này đã mở ra 1 kỉ nguyên trải dài 3 thập kỉ của những đôi giày chứa khí bên trong. Với 1 thiết kế là 1 đôi giày Runner, Air Max 1 có 1 dáng hình nhỏ gọn, linh hoạt với 1 màu đỏ chạy dài trên phần Upper. Phần đế Air được lộ ra càng tôn lên sự nổi bật, phá cách đúng theo cái cách mà 2 nhà thiết kế vẽ ra trong đầu. Air Max 1 đã góp phần đặt nền móng cho nguyên tắc thiết kế của Nike trong những thập kỉ tiếp theo.

“Foam breaks down, Air doesn’t” – David Forland

lich-su-hinh-thanh-cong-nghe-air-cua-nike

Đó là câu nói mà David Forland đã nói trong sự kiện ra mắt đôi Air Max tiếp theo – Air Max 90. Đây chính là khoảng thời gian mà khái niệm “More Air” được phát triển mạnh mẽ bằng nhiều cách khác nhau. Sự điên rồ của khái niệm “More Air” được thể hiện rõ ràng nhất ở đôi Air Max 180 vào năm 1991. Với sự giúp đỡ của nhà thiết kế đã làm ra Air Force 1 – Bruce Kilgore đã cùng với Tinker Hatfield đã tạo ra 1 cú nổ lớn trong làng Sneaker. Dưới sự kết hợp của 2 nhà thiết kế đại tài, Air Max đã chuyển mình để nâng lên 1 tầm cao mới. Phần bọt Foam và cao su đã được loại bỏ 1 cách tối đa để được thay thế bằng chiếc đế Air lớn nhất tại thời điểm đó, giúp người dùng có thể chiêm ngường 180 độ của chiếc giày. Đây cũng chính là lí do mà đôi giày có cái tên Air Max 180.

lich-su-hinh-thanh-cong-nghe-air-cua-nike

Nike Air Max 180 tuy không phải là 1 đôi giày được quá nhiều biết tới nhưng đây chính là đôi giày mở đầu cho những bước tiến xa hơn trong công cuộc tranh đấu với Adidas và New Balance

Air Max 93 – Foamless

lich-su-hinh-thanh-cong-nghe-air-cua-nike

Air Max 93 cũng là 1 sự kiện đặc biệt với team thiết kế của Air Max. Bộ phận thiết kế đã tìm được cách để loại bỏ hoàn toàn phần Foam ở đế sau và thay thế hoàn toàn bằng Air Unit. Kĩ thuật Blow Molding mới nhất đã cho phép phần Air Sole loại bỏ được giới hạn trong việc phải nén không khí vào trong. Với kĩ thuật mới này Air Sole giờ đã có thể thay đổi kích cỡ phù hợp với độ cong của đôi giày. Với phần Air được thiết kế theo hình dạng vòng cung và lộ thiên ở phía sau, không được hỗ trợ hay bảo vệ bởi bất kì bộ phận nào. 

lich-su-hinh-thanh-cong-nghe-air-cua-nike

Thiết kế này đã đập tan mọi nghi ngờ về độ bền cũng như phá vỡ mọi chuẩn mực về thiết kế, giúp người dùng có thể chạy những bước đi nhẹ nhàng và nảy nhất.

Air Max 97 – Maximized

lich-su-hinh-thanh-cong-nghe-air-cua-nike

Vào năm 1997, các nhà thiết kế của Nike đã giải mã ra cách để có thể tạo ra 1 đôi giày gần như là Full Air. Bước đầu tiên trong việc giải mã bài toán này chính là việc kết hợp 2 phần air của gót chân và bàn chân với nhau. Thử thách tiếp theo chính là tăng sự kết dính và ổn định của chiếc đế Air với phần Upper của đôi giày. Trong phần đế Air các giọt nước nhỏ xuống được làm từ 1 loại keo đặc biệt dẻo dại gọi là ScotchLite 3M. Những giọt nước này giúp đôi giày trở nên cân bằng hơn với phần Air quá cỡ và còn tạo được điểm nhấn trên chiếc giày bởi chất liệu phản quang được khéo léo đặt lên. Sau rất nhiều bản thử nghiệm, 1 đôi giày mang hơi hướng của tương lai lấy ý tưởng từ đoàn tàu cao tốc ở Nhật Bản đã được hiện thực hóa. 

lich-su-hinh-thanh-cong-nghe-air-cua-nike

Air Max Plus – Tuned Air

Sau thành công với đôi giày Air Max 97, các nhà thiết kế của Nike dường như muốn nhiều hơn nữa. Tuned Air hay còn gọi là TN chính là công nghệ mà Nike lựa chọn cho chiếc giày mới nhất của mình. Đây là 1 công nghệ cực kì phức tạp mà Nike đã phải mất rất nhiều thời gian để khiến công nghệ này đươc hoàn hảo nhất. 

lich-su-hinh-thanh-cong-nghe-air-cua-nike

Bạn đã bao giờ tự hỏi tại saoa đôi giày Air Max của bạn không bao giờ bị xì hơi không? Điều này xảy ra là bởi vì ở công nghệ Blow-Moulded, không khí và 1 loại gas đặc biệt được nén chặt vào 1 chiếc khuôn. Chiếc màng của chiếc khuôn này được làm bằng 1 vật liệu đặc biệt giúp không khí liên tục được trao đổi vào trong chiếc khuôn và cân bằng chiếc đế. Nhưng công nghệ TN mà Nike giới thiệu đã giúp chiếc đế đầy khí này còn cân bằng hơn nữa. Các nhà thiết kế của Nike đã đưa 1 loại phân tử gọi là Hemispheres để giảm sự thiếu cân bằng của không khí giãn nở.

lich-su-hinh-thanh-cong-nghe-air-cua-nike

Đôi Air Max Plus đã ngay lập tức gây ra 1 hiện tượng mạng ngày ấy, không phải chỉ vì công nghệ mới mà còn thiết kế Gradient cực kì bắt mắt điểm thêm những đường vằn đen bất đối xứng ở bên của đôi giày.

Air Max 360 – No Foam No Problem 

lich-su-hinh-thanh-cong-nghe-air-cua-nike

Cải tiến tiếp theo của đế Air chính là công nghệ giúp Nike loại bỏ được hoàn toàn Foam trên chiếc giày – Caged Air technology. Công nghệ này đã giúp Nike đạt được giới hạn cao nhất của Air với phần đế làm toàn bộ từ không khí nén. Đôi giày này đã đánh dấu cột mốc cuối cùng trên chiếc đế Air từ “Air Max” cho đến “More Air” và “Full Air”.

Xem thêm Top 10 phiên bản hip hop sneakers tốt nhất mọi thời đại

                 Top 5 khoảnh khắc các thương hiệu Luxury làm rung động cả Shoegame